Mụn cám là một trong những loại mụn phổ biến, có thể ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ, nhất là đối với chị em phụ nữ. Trong bài viết này, Nacurgo Gel sẽ cung cấp tới bạn đọc những thông tin đầy đủ về mụn cám, cũng như những giải pháp tối ưu cho tình trạng này.
1. Mụn cám là gì?
Mụn cám là những nốt nổi gồ trên bề mặt da, có kích thước khá nhỏ. Mụn cám không có mủ, không gây đỏ da, có nhân mụn kín màu trắng đục và lớp sừng bên ngoài có màu trắng hoặc đen. Chúng thường mọc thành mảng tại các vị trí tiết nhiều bã nhờn như hai bên cánh mũi, trán, dưới cằm, bên má hoặc quanh mép.
Mụn cám hình thành khi lượng dầu thừa trên da mặt không được loại bỏ làm tắc nghẽn lỗ chân lông, kết hợp với bụi bẩn từ môi trường ngoài tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mụn phát triển.
Mụn cám thường phát triển ở thể nhẹ, tuy nhiên, có thể viêm nhiễm hoặc chuyển biến thành dạng nặng của mụn trứng cá như mụn viêm, sưng đỏ, mụn mủ nếu không được chăm sóc đúng cách.
2. Nguyên nhân gây hình thành mụn cám
Các nhóm nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng mụn cám gồm:
Rối loạn nội tiết tố:
Sự thay đổi nội tiết có thể khiến cho bã nhờn tiết ra nhiều hơn, da không kịp đào thải dẫn đến tình trạng lỗ chân lông bị tắc nghẽn. Bên cạnh đó, việc sử dụng các thuốc tránh thai khiến nồng độ hormon thay đổi đột ngột cũng làm da tăng tiết nhờn. Đây là nguyên nhân phổ biến khiến các nốt mụn cám xuất hiện ở vùng cằm, trán hay cánh mũi.
Vi khuẩn gây mụn
Thói quen nặn mụn, đưa tay lên mặt hoặc tiếp xúc với môi trường ô nhiễm mà không có biện pháp vệ sinh da phù hợp khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và phát triển trên da. Từ đó hình thành nên mụn hoặc kích thích tuyến bã hoạt động gây bít tắc lỗ chân lông.
Vệ sinh da không đúng cách
Việc không loại bỏ da chết thường xuyên hoặc làm sạch da không hoàn toàn khiến cho các tế bào da chết và dầu thừa tích tụ tại lỗ chân lông. Ngoài ra, khi kết hợp với bụi bẩn lắng đọng lâu dần sẽ gây tắc lỗ chân lông, làm mụn cám hoặc các dạng mụn khác dễ hình thành hơn.
Lạm dụng mỹ phẩm hoặc sử dụng các loại mỹ phẩm không phù hợp với da
Các dạng mỹ phẩm không thích hợp với da, không có nguồn gốc rõ ràng, nhiều chất lột tẩy khiến da tổn thương, dễ bào mòn, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây mụn. Việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da thân dầu, chứa xà phòng hoặc các thành phần làm se da lâu ngày cũng khiến cho bã nhờn khó loại bỏ hoàn toàn. Do vậy mà mụn cám có thể trở nên nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, việc lạm dụng quá nhiều mỹ phẩm mà không tẩy trang sạch da khiến cho các thành phần trong mỹ phẩm lắng đọng, lỗ chân lông bị tắc nghẽn, kém đào thải dẫn đến mụn dễ hình thành.
Chế độ ăn uống và sinh hoạt thiếu khoa học
Sử dụng quá nhiều rượu bia, chất kích thích; ăn nhiều đồ ăn dầu mỡ, cay nóng; hoặc thức quá khuya, căng thẳng kéo dài khiến chức năng đào thải của cơ thể bị ảnh hưởng, chức năng tiết bã nhờn bị rối loạn, mụn cám cũng xuất hiện nhiều hơn.
Việc xác định chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng mụn giúp cho việc điều trị và cải thiện mụn cám trở nên dễ dàng hơn.
3. Các cách trị mụn cám hiệu quả
3.1. Loại bỏ mụn cám tại nhà bằng nguyên liệu tự nhiên
Phương pháp trị mụn cám tại nhà được nhiều chị em áp dụng nhờ sự đơn giản, tiện lợi và tiết kiệm. Các nguyên liệu tự nhiên có thể được lựa chọn như trứng gà, mật ong, cám gạo,… Tuy nhiên, các dạng mặt nạ tự nhiên thường đem lại hiệu quả chậm, một số loại nguyên liệu còn có thể gây kích ứng cho da.
Dưới đây là tổng hợp một số dạng mặt nạ mụn cám được nhiều người lựa chọn:
- Trị mụn cám bằng mật ong
Mật ong bên cạnh hiệu quả dưỡng ẩm còn có tác dụng ngăn sự phát triển của vi khuẩn hiệu quả. Đồng thời giúp tẩy tế bào chết trên da, loại bỏ nguyên nhân gây mụn.
Thực hiện: sử dụng mật ong nguyên chất đắp mặt nạ trong vòng 10 – 15 phút, sau đó rửa lại với nước ấm và nước mát để lỗ chân lông được se khít.
Ngoài ra, bạn có thể kết hợp sử dụng mật ong nguyên chất với nước cốt chanh, trộn cùng bột nghệ hoặc trộn mật ong với nha đam để đắp lên vùng da có mụn cám.
- Gel nha đam loại mụn cám
Gel nha đam có chứa nhiều khoáng chất như canxi, natri, kẽm, cùng một số vitamin, giúp làm sạch da, loại bụi bẩn và dầu thừa – một trong những nguyên nhân gây mụn cám.
Tiến hành: loại bỏ vỏ, rửa sạch phần thịt bên trong nha đam đem xay nhuyễn, sau đó thoa lên vùng da mụn và massage nhẹ nhàng khoảng 5 phút, rửa lại với nước sạch.
Tuy nhiên, nha đam có thể gây kích ứng với một số làn da nhạy cảm. Vì thế, trước khi sử dụng dạng mặt nạ này, người dùng nên thử trước trên vùng da cánh tay.
- Dùng mặt nạ cám gạo trị mụn
Cám gạo chứa nhiều khoáng chất, vitamin E, vitamin nhóm B, có tác dụng se khít lỗ chân lông, loại bỏ dầu nhờn, vi khuẩn và bụi bẩn, giúp nuôi dưỡng tế bào da khỏe mạnh, giúp da mịn màng, sáng bóng.
Cách thực hiện: trộn cám gạo với 1 thìa nhỏ nước cốt chanh và nước ấm tạo thành hỗn hợp sệt. Thoa hỗn hợp lên vùng da mụn, để trong khoảng 15 – 20 phút sau đó rửa sạch lại với nước và tiếp tục các bước dưỡng da cơ bản sau đó.
Tuy nhiên, dạng mặt nạ này chỉ nên dùng vào buổi tối trước khi đi ngủ, 1 tuần khoảng 2 lần do nước cốt chanh có tính bào mòn và dễ bắt nắng.
- Lột mụn cám bằng lòng trắng trứng gà
Chất keo kết dính trong lòng trắng trứng giúp loại bỏ phần cồi mụn trên bề mặt da. Đồng thời các dưỡng chất bên trong lòng trắng trứng giúp ngăn ngừa lão hóa, hỗ trợ làm sáng da hiệu quả.
Cách tiến hành: sử dụng 1 lòng trắng trứng gà, nhỏ thêm 2 – 3 giọt nước cốt chanh và đánh đều hỗn hợp. Làm sạch vùng da mụn, sau đó thoa hỗn hợp đã chuẩn bị trực tiếp lên da. Chờ khoảng 20 phút sau đó nhẹ nhàng lột bỏ lớp lòng trắng trứng, mụn cám sẽ được loại bỏ cùng. Nên rửa sạch lại mặt với nước mát để đẩy nhanh quá trình se khít lỗ chân lông.
3.2. Sử dụng các chế phẩm đặc trị mụn cám
Bên cạnh các liệu pháp tự nhiên, trên thị trường hiện cũng có bán nhiều dòng mỹ phẩm, kem dưỡng da, sữa rửa mặt và các chế phẩm dành riêng cho tình trạng mụn cám. Đây được xem là biện pháp trị mụn cám tương đối hiệu quả, đa dạng sản phẩm để lựa chọn và phù hợp với nhiều loại đối tượng khác nhau. Một số hoạt chất thường có trong các sản phẩm trị mụn cám như:
- Acid Salicylic (BHA)
Nhờ khả năng hòa tan dầu nhờn, các chế phẩm chứa BHA có tác dụng trong việc loại bỏ bớt bã nhờn da tiết ra, giúp lỗ chân lông thông thoáng, hạn chế bít tắc. Qua đó loại bỏ được nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng mụn cám.
Bên cạnh đó, BHA đóng vai trò giống một chất tẩy da chết hóa học, làm sạch các tế bào da chết sâu trong lỗ chân lông, hạn chế vi khuẩn, bụi bẩn tích tụ gây mụn. BHA còn dùng cho mục đích cải thiện các nốt mụn viêm.
- Benzoyl Peroxide
Benzoyl Peroxide được sử dụng nhiều trong các chế phẩm trị mụn, bao gồm mụn trứng cá, mụn đầu đen, mụn cám. Hoạt chất này có khả năng diệt vi khuẩn gây mụn P.acnes, tẩy tế bào chết sâu trong lỗ chân lông, loại bỏ bã nhờn trên da.
Benzoyl Peroxide được dùng ở nhiều nồng độ khác nhau từ 2.5 – 10%. Các chuyên gia khuyến cáo nên sử dụng các sản phẩm chứa Benzoyl Peroxide từ nồng độ thấp đến cao để hạn chế tình trạng kích ứng da.
Tuy nhiên, bạn nên cân nhắc về thời gian sử dụng các chế phẩm có thành phần Benzoyl Peroxide, chúng có thể gây khô rát da nếu dùng kéo dài.
- Acid glycolic (AHA)
Acid glycolic là thành phần trị mụn tự nhiên, dùng tẩy da chết và kiểm soát lượng dầu nhờn da tiết ra. Từ đó hạn chế hình thành mụn cám cũng như một số dạng mụn khác. AHA còn có hiệu quả trong việc làm giảm vết thâm, điều trị thâm sẹo để lại do mụn, giúp làm da căng mịn.
- Kháng sinh trị mụn
Bao gồm một số kháng sinh dùng tại chỗ và dùng đường uống như Tetracycline, Minocycline, Clindamycin,… Các loại kháng sinh trên có tác dụng ức chế hoạt động của vi khuẩn gây mụn, làm giảm bã nhờn. Tuy nhiên, các kháng sinh trị mụn thường chỉ áp dụng cho trường hợp mụn viêm nặng và cần chỉ định của bác sĩ điều trị hoặc chuyên gia da liễu.
Ngoài ra, bạn cũng có thể lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da chứa thêm các thành phần như vitamin A, vitamin C, vitamin E hay các chiết xuất tự nhiên như nha đam, dầu dừa,… để tăng cường hiệu quả dưỡng da.
4. Chăm sóc da bị mụn cám đúng cách
Dưới đây là một số lưu ý trong quá trình chăm sóc da để cải thiện tình trạng mụn cám:
- Sử dụng các chế phẩm làm sạch lỗ chân lông
Bạn nên lựa chọn sữa rửa mặt, các loại sữa tắm dịu nhẹ, ít tạo bọt, có độ pH tương thích với da, có khả năng loại bỏ tế bào chết để lỗ chân lông được thông thoáng, hạn chế việc tiết dầu nhờn gây mụn. Ngoài ra, rửa mặt 2 lần mỗi ngày sau khi tẩy trang sẽ giúp làm giảm tình trạng bụi bẩn lắng đọng trên da gây mụn.
- Tẩy tế bào chết định kỳ
Bạn nên thực hiện tẩy tế bào chết 2 lần/tuần, có thể sử dụng tẩy da chết vật lý hoặc hóa học có nguồn gốc tự nhiên, hạt kết cấu nhỏ mịn để tránh làm tổn thương da. Đây là bước chăm sóc da quan trọng, giúp cho làn da khỏe mạnh, loại bỏ các tế bào da chết lắng đọng ở lỗ chân lông. Ngoài ra, biện pháp này cũng giúp thu nhỏ lỗ chân lông, mụn cám đồng thời cũng được loại bỏ.
- Áp dụng các loại mặt nạ đất sét
Mặt nạ đất sét bên cạnh khả năng giúp se khít lỗ chân lông còn giúp loại bỏ bớt dầu thừa trên da, loại bỏ độc tố và bụi bẩn gây mụn.
- Lựa chọn các sản phẩm dưỡng da phù hợp
Da bạn nên được cấp ẩm đúng cách. Những sản phẩm chứa quá nhiều chất dưỡng ẩm có thể gây nặng thêm tình trạng mụn cám. Bạn cần lưu ý khi lựa chọn các loại kem/gel dưỡng da, xem xét thành phần, hạn chế các sản phẩm chứa paraben, chứa cồn, màu tổng hợp.
- Vệ sinh dụng cụ trang điểm thường xuyên
Các loại cọ trang điểm, bông tán kem nền,… là những dụng cụ chứa rất nhiều vi khuẩn và bụi bẩn. Ngoài ra, các sản phẩm make up còn tồn đọng sẽ bám dính trên đó, khi dùng trên da có thể gây tắc lỗ chân lông, sinh ra mụn cám. Bạn cần vệ sinh các dụng cụ trên bằng dầu/nước chuyên dụng.
5. Cách phòng ngừa mụn cám
Ngoài các phương pháp trị mụn cám, bạn cũng cần điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý để ngăn ngừa mụn tái phát:
- Bổ sung đủ dinh dưỡng, ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi chứa vitamin, khoáng chất.
- Bổ sung đủ nước mỗi ngày.
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích, đồ ngọt, thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ.
- Giữ tâm trạng thoải mái, ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya.
- Kết hợp tập luyện thể dục thể thao để chức năng đào thải của da hoạt động bình thường.
6. Một số câu hỏi liên quan
6.1. Mụn cám có tự hết được không?
Mụn cám hình thành do sự kết hợp giữa dầu nhờn, bụi bẩn trên da và vi khuẩn gây mụn, làm bít tắc lỗ chân lông, khiến da không đào thải được. Mụn cám không thể tự hết nếu như tuyến bã nhờn không được kiểm soát hoặc không có biện pháp để loại bỏ bụi bẩn, tế bào chết hay vi khuẩn xâm nhập vào da.
6.2. Mụn cám có trị được dứt điểm không?
Mụn cám có thể loại bỏ được dứt điểm nếu nhân mụn nằm sâu bên trong da được loại bỏ hoàn toàn. Thời gian trị mụn cám còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố: tình trạng da, biện pháp trị mụn áp dụng. Bạn có thể kết hợp giữa các biện pháp trị mụn tự nhiên và dùng sản phẩm đặc trị để đẩy nhanh thời gian hồi phục da, tăng cường hiệu quả loại bỏ mụn cám.
6.3. Có nên lột mụn cám tại nhà?
Mụn cám gây ra tình trạng da bị sần sùi, thô ráp, ảnh hưởng đến thẩm mỹ nên nhiều người đã lsử dụng biện pháp lột mụn cám bằng miếng lột mụn hoặc gel tại nhà. Tuy nhiên, các tác động trên da khi lột mụn có thể khiến cho da bị tổn thương hoặc làm nặng hơn tình trạng mụn.
Lột mụn cám có thể gây ra một số vấn đề như:
- Trầy xước da: do lực tác động quá mạnh, có thể để lại sẹo.
- Kích ứng da: da có thể không tương thích với một số thành phần trong các miếng lột mụn bán trên thị trường.
- Ngứa đỏ da, viêm da: do vi khuẩn trên tay hoặc miếng lột mụn có nguy cơ xâm nhập vào da gây ra viêm, bội nhiễm.
- Giãn nở lỗ chân lông: lột mụn thường xuyên làm lỗ chân lông ngày càng to, không se khít. Qua đó tạo điều kiện cho vi khuẩn, bụi bẩn xâm nhập, khiến mụn phát triển, da dễ bị tổn thương.
Do vậy, các chuyên gia da liễu khuyến cáo, bạn không nên lạm dụng việc lột mụn tại nhà để tránh ảnh hưởng xấu đến da. Bạn có thể liên hệ các cơ sở chăm sóc và làm đẹp để được thực hiện các liệu pháp lột mụn an toàn.
Xem thêm:
- Mụn bọc ở cằm: Nguyên nhân hình thành, Cách trị mụn bọc ngay tại nhà
- Mụn bọc ở trán: Nguyên nhân, Cách điều trị nhanh chóng, Hiệu quả nhất
AHA/BHA sẽ phù hợp với tình trạng da khác nhau. Bạn có thể gửi ảnh da mặt hiện tại để chúng mình có thể tư vấn kĩ hơn nhé